स्कुल छुट्टी भयो । सबै बालबालिका हाँस्दै, खेल्दै, दौडिँदै, उफ्रिँदै स्कुलबाट निस्किए । गेटनजिकै एकजना मानिस सडक किनारमा सुतिरहेका थिए । कसैले उनीमाथि ध्यान दिएनन् । सबै बालबालिका आआफ्नै धुनमा घरतिर लागे ।
तिनैमध्ये एक बालकले ती मानिसलाई देखे । सडक किनारमा त्यसरी सुतिरहेको देख्दा उनलाई अचम्म लाग्यो । उनी तिनको नजिकै गए । उनी बिरामी थिए । उनले बालकसित पानी मागे । बालकले नजिकैको घरबाट पानी ल्याइदिए । बिरामीले पानी पिए र पुनः पहिलेजस्तै सुते । बालक पानीको भाँडो फिर्ता गरेर खेल्न गए ।
साँझ ती बालक घर फर्किए । घरमा उनका पिता एक सज्जनसित कुराकानी गर्दै थिए । सज्जन भन्दै थिए— आज अपराह्न स्कुलबाहिरको सडकमा एक बिरामीको मृत्यु भएछ । सज्जनको कुरा सुनेपछि बालक झसंग भए । उनी पिताको नजिकै गए र भने– बाबा, सडकमा मृत्यु भएको भनेको मान्छेलाई आज मैले भेटेको थिएँ । उनी बिरामी भएर सडकमा सुतिरहेका थिए । उनले मसँग पानी मागे । मैले नजिकैको घरबाट पानी ल्याएर खुवाएँ ।
बालकका पिताले सोधे– पानी खुवाएपछि तिमीले के गर्यौ ? बालकले भने– त्यसपछि म खेल्न गएँ । बालकका पिता गम्भीर भए र भने– तिमीले बिरामीलाई पानी खुवाएर निकै राम्रो काम गर्यौ । तर, एउटा बिरामीलाई बाटामा त्यत्तिकै छाडिदिएर ठूलो गल्ती गर्यौ । तिमीले उसलाई किन अस्पताल पुर्याएनौ ?
पिताको प्रश्नले बालक अक्क न बक्क परे । उनले डराई–डराई प्रश्न गरे– म एक्लैले उनलाई कसरी अस्पताल पुर्याउन सक्थेँ र ? पिताले भने– हो, तिमी एक्लैले केही गर्न सक्दैनथ्यौ । तर, स्कुलमा फर्केर गुरुहरूलाई यसबारे खबर गर्न सक्थ्यौ । घर आएर मलाई नै भनेको भए पनि म केही व्यवस्था मिलाउन सक्थेँ । हेर, कोही असहायलाई देखेर पनि उसलाई सहयोग नगर्नु पशुता हो । अबदेखि तिमीले कुनै रोगी, घाइते या दुःखीलाई भेट्यौ भने सक्दो सहायता गर्न नभुल्नू है !
